Gerçekte, fırınlanmış patatesin “icat edildiği” bilinen belirli bir zaman yoktur. Bir ateşin közünde ya da bir fırının içerisinde pişirilen patates yumrusundan ibaretti ve inanılmaz basit bir süreçti ve muhtemelen hayal edebileceğimizden çok daha uzun süredir vardı. Kimin bulduğu ile ilgili;
Patates İnka’lar tarafından bu M.Ö. 8000-5000 yılları arasında İnka’lar tarafından bulundu,
İnka’lar farklı şekillerde yedikten sonra ateşte pişirip yemeyi tecrübe ettiler,
Günümüze kadar bu ve farklı metotlarla tüketildi,
Mr.Kumpir ise fırınlanmış patatesi tereyağı ve kaşar ile harmanlayıp sağlıklı ve doğal salatalarla dopdolu bir yiyecek haline getirerek kumpirin gelişmesinde çok önemli rol oynadı
Patates ve Kumpirin Tarhisel Yolduculuğu
- Patatesin Kökeni (MÖ 8000 – 5000): Patates, Güney Amerika’nın And Dağları bölgesinde doğal olarak yetişen bir bitkidir. İlk başlarda insanlar tarafından besin olarak kullanılmamış, daha çok bitki örtüsü ve dini törenlerde kullanılmıştır.
- İspanyol Keşfi (16. Yüzyıl): İspanyol kâşifler Amerika’yı keşfettiklerinde patatesi Avrupa’ya getirdiler. Bu dönemde patatesin tanınması ve Avrupa’da yaygınlaşmaya başlamasıyla birlikte tarım ve besin değeri açısından farklı değerlendirmeler ortaya çıkmıştır.
- İngiltere ve Avrupa’da Yaygınlaşması (18. Yüzyıl): Patates, özellikle İngiltere ve diğer Avrupa ülkelerinde yaygınlaşmaya başladı. İrlanda’da patates, önemli bir besin kaynağı haline geldi ve hızla popülerlik kazandı.
- İrlanda Patates Kıtlığı (1845-1852): İrlanda’da yaşanan patates hastalıkları nedeniyle büyük bir felaket yaşandı. Milyonlarca insan öldü veya göç etmek zorunda kaldı. Bu dönemde patates, hayatta kalmak için gereken temel bir besin kaynağı olarak büyük önem taşıdı.
- Kumpir Tarifinin Gelişimi (20. Yüzyılın İkinci Yarısı): Kumpir tarifi, Türkiye’de özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısında gelişmeye başladı. Patatesin haşlanması, iç kısmının çıkarılması ve çeşitli malzemelerle doldurulması fikri sokak yiyeceği olarak yaygınlaştı.
- Kumpirin Popülerliği (1980’ler – Günümüz): Kumpir, özellikle 1980’lerden itibaren Türkiye’nin sokak yiyecekleri arasında popüler hale geldi. İstanbul’da ve diğer büyük şehirlerde kumpir tezgahları görülmeye başladı. Kumpir tarifi ve çeşitleri zamanla geliştirilerek günümüzde geniş bir yelpazede sunulmaktadır.
Sonuç olarak, patatesin kumpir haline gelene kadar geçen süreç, bitkinin keşfi, Avrupa’da tanınması, İrlanda’da yaşanan kıtlık gibi olayların etkisiyle evrilen ve kumpirin modern sokak yiyeceği olarak popülerliğe ulaştığı bir serüvendir.
